Meme kanseri tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadınlarda en sık görülen kanser türü. Günümüzde her 8 kadından biri meme kanserine yakalanma riski taşıyor. Yüksek görülme oranına rağmen meme kanseri, tarama programlarına uygun takip edildiğinde erken teşhis edilebilen ve tedavi başarısı oldukça yüksek bir hastalık.  Bu nedenle hastalığın belirtileri ortaya çıktığında vakit kaybetmeden doktor kontrolünden geçmek önem taşıyor. Güven Hastanesi Meme ve Endokrin Cerrahisi Bölümünden Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “01-31 Ekim Meme Kanseri Ayı”na özel meme kanserinin belirtileri ile ilgili bilgi verdi.

Memede kanser belirtileri ortaya çıkar çıkmaz önlem almak gerekiyor

Meme kanseri ile ilgili toplumsal bilinçlenme, kanser tarama programlarının uygulanması ve erken tanıda çok önemli rolü olan meme ultrasonografisi ve mamografinin yaygın kullanılabilir olması sayesinde günümüzde birçok meme kanserli hasta erken teşhis edilebilmekte ve tedavi imkânına kavuşabilmektedir. Erken teşhisin bu kadar önemli olduğu bir hastalıkta periyodik taramalarını düzenli olarak yaptırmak her kadının kendi sağlığı için mutlaka yapması gereken bir sorumluluktur. Bunun yanında meme kanserinin bazı belirtileri de bulunmaktadır. Bu belirtilerin de değerlendirilmesi ve ortaya çıktığında en kısa sürede bir hekim kontrolünden geçilmesi de son derece önemlidir. Bu bulgu ve belirtiler görüldüğünde mutlaka altında bir meme kanseri olduğu anlamına gelmese de en doğru yaklaşım böyle bir durumun olup olmadığının aydınlatılmasıdır.

Memedeki her kitle kanser habercisi olmayabilir

Memede oluşan kitlelerin birçok nedeni olabilir. Bu kitleler iyi huylu olabileceği gibi, meme kanserinin ilk bulgusu olarak da ortaya çıkmış olabilir. Kendi kendine meme muayenesini düzenli bir şekilde yapan kadınların memede ortaya çıkan yeni kitleleri fark etmeleri daha kolaydır. Sert, kenarları belli olmayan, hareket etmeyen ve ağrısız kitleler meme kanseri açısından daha yüksek şüphe uyandırmaktadır. Bununla birlikte memede ortaya çıkan tüm kitlelerin uzman bir doktor tarafından muayene edilmeleri ve radyolojik olarak ultrasonografi ve/veya mamografi ile değerlendirilmeleri gerekir. Bu kitlelerin değerlendirilmesi neticesinde gerekli görülen kitlelere biyopsi işlemi ile tanı hızla koyulabilir.

Meme başındaki içe çekilme kanser açısından uyarıcı olabilir

Kadınlarda meme başı memenin gelişimi sırasında bazen içe çökük olarak oluşabildiği gibi bazen de normal bir meme başının daha sonradan içe çekilmesi görülebilmektedir. Gelişimsel çekilmelerin klinik bir önemi yoktur. Normal yapıdaki bir meme başının daha sonradan içe çekilmesi meme kanseri açısından uyarıcı bir bulgudur. Bazı iltihabi hastalıklar ve geçirilen ameliyatlara bağlı olarak da ortaya çıkabilse de, içe çekilmiş bir meme başı fark edildiğinde mutlaka meme kanseri varlığı açısından araştırılmalıdır. Benzer şekilde meme derisinde de sonradan gelişen çekilmeler, çökmeler oluşabilir. Bu durumda da meme içerisindeki bir tümörün deride bu çekintiyi yapma ihtimaline karşı bir muayene ve radyolojik inceleme gerekir. Bu çekilmelerin daha iyi görülebilmesi için kadınların ayda bir kez kendi kendine meme muayenelerini yapmaları ve bu esnada ayna karşısında kollarını havaya kaldırarak ve göğüs kaslarını kasarak yapılan çekilme testleri ile meme derisini değerlendirmeleri önerilir.

Memedeki şekil ve renk değişiklikleri ayrıntılı meme muayenesi ile değerlendirilmeli

Meme simetrik bir organdır. Her iki meme arasında çok hafif büyüklük farkları olabilmektedir. Bununla birlikte normal görünüm ve simetrideki iki memeden herhangi birinde anormal büyüme ya da iki meme arasındaki simetrinin kaybolması durumunda ve meme derisinde meydana gelen renk değişikliklerinde ayrıntılı meme muayenesi yapılması gerekir. Meme simetrisi her iki meme başının duruşuna bakılarak daha net değerlendirilebilir. Meme derisinde fark edilebilecek bir diğer değişiklik de derinin ödem yapması ve portakal kabuğu şeklinde görünüm almasıdır. Daha önce olmayan bir şekilde meme üzerindeki damarların da genişlemesi bir kanser bulgusu olabilir.

Meme başı akıntıları genellikle zararsız olsa da kanser sinyali olabilir

Meme başından gelen akıntılar meme kliniklerinde en sık karşılaşılan şikayetlerden birisidir. Her kadının hayatının bir döneminde meme başından akıntısı olması muhtemeldir. Bu akıntılar büyük çoğunlukla süt kanallarında biriken zararsız akıntılardır. Akıntıların nedenleri arasında kullanılan ilaçlar, hormonal değişiklikler, yandaş hastalıklar sayılabilir. Meme başı akıntılarının bir kısmı da meme kanserinin bulgusu olabilmektedir. Büyük çoğunluğu meme kanallarının içerisinden başlayan meme kanserleri meme başından kanlı olabilen akıntılara neden olabilmektedir. Meme başı akıntısı hekim tarafından değerlendirilerek şüpheli bulgu varlığında radyolojik olarak sebebi ortaya konup gerekli tedaviler yapılabilmektedir. Meme başı akıntısı olup olmadığını anlamak için meme sıkıştırılmamalıdır. Memede meydana gelen travmalar da şüpheli akıntıya neden olabilmektedir.

Koltuk altında meydana gelen şişliklere dikkat edilmeli

Memede ortaya çıkan hastalıkların lenf yayılımı çoğunlukla koltuk altına olduğundan burada ortaya çıkan şişliklerin meme kanseri açısından değerlendirilmesi de son derece önemlidir. Büyük çoğunluğu büyümüş lenf bezleri nedeniyle olan bu kitlelerin herhangi bir iltihabi hadise nedeniyle mi büyüdüğü ya da meme kanserinin lenf yayılımının bir sonucu mu olduğunun da uzman doktor tarafından değerlendirilmesi çok önemlidir.

Meme kanseri bazı durumlarda memede ağrıya neden olabilir

Her ne kadar meme kanseri çoğu zaman ağrısız bir hastalık olsa bazı özel durumlar nedeniyle memede ve meme başında hissedilen ağrılar da mutlaka önemsenmelidir.