Kolon kanserleri poliplerden köken aldığı için yüzde 98 önlenebilir kanserlerdir. Kolon kanserleri dünyada en sık görülen kanser türleri arasında ilk sıralarda yer alıyor ve her yıl dünya çapında milyonlarca kişi bu hastalığa yakalanıyor. Hayat kaybına en sık neden olan bir kanser türü olması sebebiyle erken evrede teşhis ve tedavi edilmesi büyük önem taşıyor. Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Gastroenteroloji Bölümünden Uzm. Dr. Senem Küçükbaş, kolon kanseri ve tanı yöntemleri hakkında bilgi verdi.

İçindekiler

• Kolon kanseri nedir?
• Kolon kanseri nasıl ortaya çıkmaktadır?
• Kolon kanserlerinin risk faktörleri nelerdir?
• Kolon kanserinin belirtileri nelerdir?
• Kolon kanserinin teşhisi nasıl konulmaktadır?
• Kolon kanserlerinin tedavisi nasıl yapılmaktadır?

Kolon kanseri nedir?

Kolon kanserleri sindirim sisteminin bir parçası olan kalın bağırsaktan köken alan kanserlerdir.

Kolon kanseri nasıl ortaya çıkmaktadır?

Kolon kanserleri polip zemininde gelişmektedir. Normal yaşamda milyonlarca kalın bağırsak hücresi görevini tamamlayıp ölür ve dışkıyla beraber vücuttan atılır. Ölerek atılan bu hücrelerin yerine yeni barsak hücreleri gelir. Bu döngü bir program ve kontrol çerçevesinde olur. Bu programı yöneten genetik ve çevresel faktörlerdir. Kişide genetik yani ailesel yatkınlık varsa buna negatif çevre faktörleri de eklenirse hücrelerin normal yaşam döngüsü bozulur, ölmesi gereken hücreler anormalleşerek sayısız şekilde çoğalır ve kolon kanserlerinin öncüsü olan adenomatöz poliplere dönerler. Kanser yapıcı genler nedeniyle de kanserleşmeye başlarlar.

Kolon kanserlerinin risk faktörleri nelerdir?

•    Kişinin 50 yaş ve üzeri olması

•    Ailede kolon ve rektum kanseri hikayesi bulunması

•    Kişinin kendisinde yumurtalık rahim meme kanseri olması

•    Kalın bağırsakta önceden var olan polipler

•    Ailesel polipozis durumları

•    Ülseratif kolit ya da Crohn hastalığı bulunması

•    Aşırı alkol tüketimi

•    Obezite

•    Kırmızı etten zengin lif meyve sebze ve kalsiyumdan fakir beslenme

Kolon kanserinin belirtileri nelerdir?

•    Bağırsak alışkanlıklarının ve dışkının şeklinin değişmesi

•    Anal yoldan tek başına kan veya kanla karışık gaita gelmesi

•    Karında ağrı ve ele yumru gelmesi

•    Demir eksikliği kansızlığı başlaması (Daha önceden var olan basura bağlı yakınmalarla karıştırılabilir)

Kolon kanserinin teşhisi nasıl konulmaktadır?

Kolon kanserlerinde tanı, hastalıktan şüphelenilmesi ve kolonoskopik tetkik ile konulur. Görülen kanserden biyopsi (parça) alınır ve patolojik incelemenin de doku tanısını teyit etmesi ile kesinleşir. Kanserlerin erken teşhis edilmesi çok önemlidir. Kolon kanserleri poliplerden köken aldığı için yüzde 98 önlenebilir kanserlerdir. Kolonoskopik taramalar özellikle 50 yaşın üzerinde, ailesinde kanser olan, son zamanlarda bağırsak alışkanlıklarında değişiklik görülen, demir eksikliği kansızlığı olan hastalara muhakkak yapılmalıdır. Kolonoskopik tetkikte görülen bütün polipler kolonoskopik polipektomi işlemi ile çıkarılmalıdır.

Kolon kanserlerinin de kendi içinde evreleri vardır. Ne kadar erken evrede yakalanırsa sağ kalım o kadar yüksek olacaktır.

Kolon kanserlerinin tedavisi nasıl yapılmaktadır?

Kolon kanserlerinin tedavisi cerrahi yani kanserli dokunun vücuttan çıkarılmasıdır. İleri evrelerde kemoterapi ve radyoterapi yapılır.